Judo và Taekwondo đều là 2 môn võ thuật nổi tiếng trên thế giới và có hàng triệu người học tập, bài viết dưới đây sẽ phân biệt 2 môn võ thuật này từ các góc độ khác nhau.
1. Nguồn gốc và lịch sử
Judo (Nhu Đạo):
Nguồn gốc: Judo có nguồn gốc từ Nhật Bản. Nó được sáng lập bởi Giáo sư Jigoro Kano vào năm 1882.
Lịch sử: Judo được phát triển dựa trên nền tảng của môn võ cổ truyền Jujutsu (Nhu thuật), một hệ thống chiến đấu tay không của các samurai Nhật Bản. Giáo sư Kano đã nghiên cứu nhiều trường phái Jujutsu khác nhau, chọn lọc và loại bỏ những kỹ thuật nguy hiểm, đồng thời hệ thống hóa các kỹ thuật hiệu quả và an toàn hơn để tạo ra Judo. Mục đích của ông không chỉ là tạo ra một môn võ thuật mà còn là một phương pháp giáo dục thể chất, tinh thần và đạo đức. Judo nhanh chóng được công nhận và trở thành một phần quan trọng của văn hóa và thể thao Nhật Bản, sau đó lan rộng ra toàn thế giới và trở thành một môn thể thao Olympic chính thức từ năm 1964.
Taekwondo (跆拳道):
Nguồn gốc: Taekwondo có nguồn gốc từ Hàn Quốc. Lịch sử của các hình thức chiến đấu tay không ở Triều Tiên có từ rất lâu đời, với những bằng chứng về các môn võ cổ xưa như Taekkyon và Subak.
Trong tiếng Hàn Quốc, chữ “Tae” nghĩa là “đá bằng chân”, chữ “Kwon” nghĩa là “đấm bằng tay” và chữ “Do” nghĩa là “con đường” hay “nghệ thuật”. Có thể hiểu, Taekwondo nghĩa là “nghệ thuật đấu võ bằng tay và chân”. Đây là một môn võ thuật chủ yếu sử dụng các kỹ thuật đấm, đá và đặc biệt là đá, ngoài ra cũng có các kỹ thuật khác như khóa, ném, tránh né, phản công, phòng thủ,…
Lịch sử: Taekwondo hiện đại là kết quả của sự hợp nhất và phát triển của nhiều trường phái võ thuật khác nhau ở Hàn Quốc sau Thế chiến II. Trong thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng, các môn võ truyền thống bị hạn chế, nhưng sau khi giành độc lập, đã có những nỗ lực thống nhất các phong cách võ thuật. Đến năm 1955, tên gọi "Taekwondo" được chính thức đặt ra. Taekwondo nhanh chóng trở thành môn võ quốc gia của Hàn Quốc và được quảng bá rộng rãi trên toàn thế giới. Taekwondo cũng trở thành một môn thể thao Olympic chính thức kể từ năm 2.000, góp phần nâng cao vị thế của Hàn Quốc trên đấu trường quốc tế. Có hai hệ phái chính của Taekwondo là Kukkiwon (hiện đại, thiên về thể thao) và ITF (Liên đoàn Taekwondo Quốc tế) (truyền thống hơn, chú trọng tính chiến đấu).
2. Đặc điểm của 2 môn võ
Judo (Nhu Đạo):
Kỹ thuật chủ yếu: Tập trung vào các kỹ thuật vật, quật ngã (ném, gài, quét chân) và khống chế (đè, khóa, siết) đối thủ.
Nguyên tắc: "Lấy nhu thắng cương" - sử dụng sự linh hoạt và kỹ thuật để tận dụng sức mạnh và sự mất thăng bằng của đối phương.
Chiến đấu: Thường diễn ra ở cự ly gần, trên thảm đấu (tatami), với mục tiêu chính là quật ngã đối thủ xuống lưng để giành chiến thắng (Ippon).
Yếu tố thể chất: Phát triển sức mạnh toàn thân, đặc biệt là sức mạnh kéo và giữ, sự cân bằng, khả năng chịu đựng và phối hợp.
Võ phục: Judogi - áo và quần dày, chắc chắn để chịu được các động tác kéo và nắm.
Taekwondo (跆拳道):
Kỹ thuật chủ yếu: Nhấn mạnh vào các kỹ thuật đá đa dạng và uyển chuyển (đá cao, đá xoay, đá chẻ,...), bên cạnh đó cũng có các kỹ thuật đấm, đỡ và một số kỹ thuật khóa, quật.
Nguyên tắc: Phát triển sức mạnh của chân, tốc độ và sự chính xác của các đòn đá. Chú trọng tinh thần kỷ luật và ý chí mạnh mẽ.
Chiến đấu: Thường diễn ra ở cự ly trung bình và xa, trên sàn đấu có trang bị bảo hộ, với mục tiêu ghi điểm bằng các đòn đá và đấm trúng đích vào các vùng quy định.
Yếu tố thể chất: Phát triển sự linh hoạt, đặc biệt là ở hông và chân, tốc độ, sức mạnh của chân và khả năng phối hợp.
Võ phục: Dobok - áo và quần mỏng, nhẹ, tạo sự thoải mái và linh hoạt cho các động tác đá.
Đai và cấp bậc trong từng môn võ
Đai và cấp bậc trong Judo
Hệ thống cấp bậc trong Judo cũng được thể hiện qua cấp hoặc đẳng. Mỗi học viên có trình độ khác nhau sẽ đeo đai có màu sắc khác nhau, cụ thể là:
- Đai nâu: cấp 1.
- Đai xanh lam: cấp 2.
- Đai xanh lá cây: cấp 3.
- Đai cam: cấp 4.
- Đai vàng: cấp 5.
- Đai trắng: cấp 6.
Khi hết cấp, bạn sẽ thi để lên đẳng. Đẳng bên Judo cũng có 10 cấp, từ thấp đến cao thể hiện qua màu đai khác nhau:
- Đai đen có vạch trắng: từ đẳng 1 đến đẳng 5.
- Đai đỏ sọc trắng: từ đẳng 6 đến đẳng 8.
- Đai đỏ: đẳng 9 và đẳng 10.
Từ đai vàng đến đai nâu, việc thăng cấp sẽ được võ sư trực tiếp hướng dẫn bạn quyết định thông qua cuộc thi tổ chức tại phòng tập. Từ đai nâu trở lên thì học viên phải thi đấu trước một hội đồng có uy tín để xác định việc thăng cấp, đẳng.
Đai và cấp bậc của võ Taekwondo
Võ Taekwondo sử dụng hệ thống phân cấp của Liên đoàn Taekwondo quốc tế (WTF), có tổng cộng 6 loại đai khác nhau: trắng, vàng, xanh lá cây, xanh nước biển, đỏ và cuối cùng là đen. Tuy nhiên, thực tế cho thấy ngoài 6 đai này, Taekwondo còn có nhiều cấp bậc khác.
Học viên bắt đầu với đai trắng và tiến qua 8 cấp khác nhau, với mỗi cấp thường kéo dài từ 3 đến 6 tháng. Thăng cấp được thực hiện thông qua các bài thi đánh giá. Sau khi hoàn thành cấp 8, họ chuyển lên một hạng mới gọi là "đẳng", và bắt đầu được phép đeo đai đen.
Hy vọng sự phân tích chi tiết này giúp bạn hiểu rõ hơn về Judo và Taekwondo! Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác, đừng ngần ngại hỏi nhé.
Judo Khỏe biên tập
Xem thêm: